Την περασμένη εβδομάδα, βρέθηκα στο θέατρο “Μικρός Κεραμεικός” για να παρακολουθήσω την παράσταση «Ο Σαίξπηρ ζει στο καταφύγιο». Ο μονόλογος- ρέκβιεμ του Γιώργου Σκούρτη, έλαβε πνοή μέσα από τη σύγχρονη σκηνοθετική ματιά του καταξιωμένου κινηματογραφικού σκηνοθέτη Νίκου Γραμματικού και υπόσταση από την πολύπλευρη ερμηνεία του Θοδωρή Ζουμπουλίδη (Teo Alexander).
Η αλήθεια είναι πως όσες φορές βρίσκομαι στο θέατρο για να παρακολουθήσω έναν μονόλογο αισθάνομαι μία αμηχανία, καθώς δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις όπου ενέχει ο κίνδυνος η παράσταση να βαρύνει και να χάσει το ενδιαφέρον της. Όμως ο ‘Σαίξπηρ του καταφυγίου” αποτέλεσε μία ευχάριστη έκπληξη και κατάφερε να κρατήσει αμείωτο το ενδιαφέρον του κοινού.
Πρόκειται για το παραλήρημα ενός θεατρικού συγγραφέα ο οποίος μέσα στη μέθη, την ανέχεια και την απογοήτευση, ανακαλεί τα γεγονότα της ζωής του με σημείο αναφοράς την ενασχόληση του με τη γραφή και τις συνθήκες που τον οδήγησαν να φτάσει σε ένα τέλμα. Μέσα σε ένα σκηνικό χαωτικό και σκοτεινό, αναζητά έναν σύντροφο να μοιραστεί όλα εκείνα που γυρνούν μέσα στο μυαλό του και δεν αφήνουν τη συνείδησή του να ησυχάσει ούτε κατά τη διάρκεια του ύπνου.
Έτσι, ανακαλύπτει ένα πορτρέτο του Σαίξπηρ του “μεγάλου δασκάλου” όπως ο ίδιος τον αποκαλεί -γεγονός που δεν αποτελεί έκπληξη, καθώς ο σπουδαίος συγγραφέας έχει αποτελέσει πηγή έμπνευσης για μία πληθώρα μεταγενέστερων συγγραφέων. Μέσα λοιπόν από τον μονόλο αυτόν, ξετυλίγεται ένα κουβάρι που όσο φτάνει στη λύση του, τόσο γίνεται εμφανές ότι το περιθώριο από αυτό που θεωρείται κοινώς αποδεκτό και φυσιολογικό, χωρίζεται από μία λεπτή- εύθραυστη γραμμή της οποίας τα όρια πολλές φορές μπορούν να ξεπεραστούν πολύ πιο εύκολα από όσο μπορεί να στοχαστεί ο ανθρώπινος νους.
Η παράσταση πραγματεύεται την αγωνία όλων εκείνων που ονειρεύονται να δημιουργήσουν, να κάνουν τέχνη μέσα σε καιρούς χαλεπούς, σε περιόδους πολέμου και σε εποχές που ο ανθρωποκεντρικός προσανατολισμός χάνεται για χάρη της επιβίωσης. Ο κύκλος της ζωής ενός ανθρώπου που από μικρός είχε ταλέντο στη γραφή, οι τάσεις καταστροφής και αυτοκαταστροφής, οι οικογενειακές σχέσεις που φτάνουν σε τέλμα, η εμπορευματοποίηση της τέχνης, οι κοινωνικοπολιτικές προσταγές και το φως της ελπίδας που λιγοστεύει, πρωταγωνιστούν κατά τη διάρκεια του μονολόγου.
Εκεί είναι όμως που ο θεατής κατανοεί ότι δεν πρόκειται για μία παράσταση που αφορά μόνο τους (θεατρικούς) συγγραφείς αλλά και όλους τους ανθρώπους που αγωνίζονται να καλλιεργήσουν τα ταλέντα τους, να δουν τα όνειρά τους να ανθίζουν και πολλές φορές η ζωή τους μετατρέπει σε ένα καχεκτικό δέντρο μέσα στον αδυσώπητο άνεμο του χειμώνα. Ο ήρωας της παράστασης, συλλέγοντας “ψηφίδες” χαρακτηριστικών από άλλους γνωστούς συγγραφείς, συνομιλεί με τον Σαίξπηρ,ο οποίος γίνεται φίλος αλλά και εχθρός ενός κατεστραμμένου καλλιτέχνη.
Η επιλογή του μεγάλου Άγγλου, φυσικά και δεν είναι τυχαία, όπως δεν είναι τυχαίο το γεγονός ότι Σαίξπηρ και Σκούρτης έχουν γενέθλια την ίδια ημέρα. Ο ίδιος ο ήρωας δείχνει να τον μιμείται με τρόπο αριστοτελικό και δεν διστάζει να “καταγγείλει” την επιρροή του από την αρχαία ελληνική γραμματεία και κυρίως από τον Όμηρο, τους Τραγικούς, τον Πλούταρχο, τον Δάντη, τους Πατέρες της Εκκλησίας κλπ, στοιχεία τα οποία χρησιμοποίησε δημιουργικά στα μεγάλης αξίας έργα του.
Με νεωτερισμούς που έχουν προστεθεί για να μπορεί να ταυτιστεί ο σύγχρονος θεατής με αυτό που πραγματεύεται το έργο, ο σκηνοθέτης αποδίδει με εξαιρετικό και συνάμα διακριτικό τρόπο το πολύ αισιόδοξο μήνυμα σε ένα κατά τα λοιπά μελαγχολικό θέαμα: ο πρωταγωνιστής αναδύεται μέσα από έναν κάδο απορριμμάτων μέσα στη νύχτα και το έργο τελειώνει στο φως της ημέρας. Έχοντας πολλά χιουμοριστικά στοιχεία, ο μονόλογος καταλήγει αφήνοντας την επίγευση της αισιοδοξίας, όπως αναφέρεται και ο σκηνοθέτης στο σημείωμά του: «Έχω χρόνο, έχω όραμα, πάμε ξανά».
Ταυτότητα Παράστασης
Από τις 12 Οκτωβρίου κάθε Σάββατο και Κυριακή στις 21.15
Συντελεστές
Σκηνοθεσία: Νίκος Γραμματικός
Κείμενο: Γιώργος Σκούρτης
Επιμέλεια Κειμένου: Νίκος Γραμματικός, Θοδωρής Ζουμπουλίδης
Πρωταγωνιστεί ο Θοδωρής Ζουμπουλίδης (Teo Alexander)
Βοηθός Σκηνοθέτη: Ευτυχία Φράγκου
Φωτισμοί: Βασίλης Κλωτσοτήρας
Σκηνικά – Κουστούμια: Μαρία Φιλίππου
Δημόσιες Σχέσεις – Επικοινωνία: Αντώνης Κοκολάκης
Φωτογράφος: Αντώνης Τσούλος
Νομικός Σύμβουλος: Φοίβος Στρουγγάρης
Υπεύθυνη Παραγωγής & Κείμενα Προγράμματος: Ευτυχία Φράγκου
Σε παραγωγή «Εὐ Παραγωγές»