Στην Ελλάδα, όπως και σε πολλές άλλες χώρες, τα έμφυλα στερεότυπα εξακολουθούν να υφίστανται στο εργασιακό περιβάλλον, διαμορφώνοντας τόσο τις ευκαιρίες που προσφέρονται στα άτομα όσο και τη συνολική εργασιακή κουλτούρα.
Αυτά τα στερεότυπα, τα οποία αποδίδουν συγκεκριμένα χαρακτηριστικά και ρόλους σε άνδρες και γυναίκες με βάση αποκλειστικά το φύλο τους, όχι μόνο διαιωνίζουν την ανισότητα αλλά και εμποδίζουν την ανάπτυξη ενός πραγματικά ποικιλόμορφου και χωρίς αποκλεισμούς χώρου εργασίας.
Η αντιμετώπιση αυτών των στερεοτύπων είναι ζωτικής σημασίας για την προώθηση της ισότητας των φύλων στον επαγγελματικό κλάδο της Ελλάδας, η οποία μπορεί να αποφέρει πολλαπλά οφέλη στις επιχειρήσεις και την κοινωνία στο σύνολό της.
Οι γυναίκες στην Ελλάδα, όπως και σε πολλές χώρες, εξακολουθούν να υποεκπροσωπούνται σε ορισμένους κλάδους, ιδιαίτερα στον τομέα της τεχνολογίας και στους ηγετικούς ρόλους. Τομείς όπως η μηχανική, η τεχνολογία και το μανατζμεντ συχνά κυριαρχούνται από άνδρες, με τις γυναίκες να αντιμετωπίζουν σημαντικά εμπόδια εισόδου.
Τα εμπόδια αυτά περιλαμβάνουν περιορισμένες ευκαιρίες επαγγελματικής εξέλιξης, μισθολογικές διαφορές μεταξύ των φύλων και συχνή χρήση μεροληπτικής γλώσσας στις αγγελίες θέσεων εργασίας. Για παράδειγμα, οι αγγελίες εργασίας συχνά περιέχουν αρσενικές κωδικοποιημένες λέξεις όπως «ανταγωνιστικός», «επιθετικός» ή «ηγετικές δεξιότητες», οι οποίες μπορεί να αποθαρρύνουν τις γυναίκες από το να υποβάλουν αίτηση.
Αντίθετα, οι περιγραφές θέσεων εργασίας που δίνουν έμφαση σε χαρακτηριστικά όπως «ευαισθησία» ή «ευγένεια» μπορούν να ενισχύσουν τα στερεότυπα για τις γυναίκες, περιορίζοντας την αντιληπτή καταλληλότητά τους για ρόλους σε ηγετικούς ή άκρως ανταγωνιστικούς τομείς. Επιπλέον, οι γυναίκες στην ελληνική αγορά εργασίας αντιμετωπίζουν συχνά τη διαδικτυακή παρενόχληση και τον σεξισμό στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, γεγονός που μπορεί να τις αποθαρρύνει από τη περαιτέρω συμμετοχή τους σε ευκαιρίες επαγγελματικής ανάπτυξης ή δικτύωσης.
Αυτό δημιουργεί έναν κύκλο όπου οι γυναίκες αισθάνονται αποκλεισμένες από σημαντικές πλατφόρμες ανάπτυξης σταδιοδρομίας, περιορίζοντας τη συνολική τους πρόοδο στον επιχειρησιακό κλάδο.
Η προκατάληψη μέσα από οπτικές αναπαραστάσεις, διαδραματίζει επίσης ρόλο στην ενίσχυση των στερεοτύπων φύλου στον χώρο εργασίας. Οι αγγελίες εργασίας συχνά περιλαμβάνουν εικόνες νέων, ελκυστικών ανδρών ή γυναικών, υπονοώντας ότι μόνο ορισμένα δημογραφικά στοιχεία είναι επιθυμητοί υποψήφιοι για συγκεκριμένους ρόλους. Η πρακτική αυτή μπορεί να αποξενώσει δυνητικούς υποψηφίους που δεν ταιριάζουν σε αυτές τις στενές εκπροσωπήσεις, αποθαρρύνοντας ένα πιο ποικίλο φάσμα υποψηφίων από το να υποβάλουν αίτηση.
Για την αντιμετώπιση αυτών των διάχυτων στερεοτύπων φύλου, τόσο οι εταιρείες όσο και η κοινωνία πρέπει να υιοθετήσουν ολοκληρωμένες στρατηγικές με στόχο την προώθηση της ισότητας των φύλων στον χώρο εργασίας. Ένα βασικό πρώτο βήμα είναι να διασφαλιστεί ότι οι αγγελίες εργασίας χρησιμοποιούν ουδέτερη ως προς το φύλο γλώσσα και συμπεριληπτικές οπτικές αναπαραστάσεις.
Αυτό συνεπάγεται την αφαίρεση λέξεων που κωδικοποιούνται με βάση το φύλο και την παρουσίαση μιας ισορροπημένης εικόνας τόσο των ανδρών όσο και των γυναικών σε διαφορετικούς επαγγελματικούς ρόλους. Με αυτόν τον τρόπο, οι εταιρείες μπορούν να ενθαρρύνουν περισσότερες γυναίκες να υποβάλουν αίτηση για ρόλους που παραδοσιακά θεωρούνται ανδροκρατούμενοι, όπως ηγετικές θέσεις ή τεχνικοί τομείς.
Επιπλέον, οι επιχειρήσεις πρέπει να εφαρμόσουν προγράμματα κατάρτισης του προσωπικού σχετικά με τις ασυνείδητες προκαταλήψεις, ειδικά για το τμήμα προσλήψεων, τα οποία θα βοηθήσουν στην αναγνώριση και να αμφισβητήσουν τις υποθέσεις τους σχετικά με τους ρόλους των φύλων. Αυτό θα συμβάλει στη δημιουργία μιας διαδικασίας πρόσληψης χωρίς αποκλεισμούς, διασφαλίζοντας ότι όλοι και όλες οι υποψήφιοι/ες, ανεξαρτήτως φύλου, αξιολογούνται με βάση τις δεξιότητες και τα προσόντα τους και όχι με βάση τα στερεότυπα.
Επιπλέον, οι πλατφόρμες μέσων κοινωνικής δικτύωσης θα πρέπει να υιοθετήσουν συμπεριληπτικούς αλγόριθμους για τις αγγελίες εργασίας, διασφαλίζοντας ότι οι ευκαιρίες απασχόλησης φτάνουν σε ένα ευρύ φάσμα ατόμων. Η δημιουργία ασφαλών και υποστηρικτικών εργασιακών περιβαλλόντων είναι ένα άλλο κρίσιμο στοιχείο.
Οι ελληνικές επιχειρήσεις πρέπει να θεσπίσουν ισχυρές πολιτικές κατά της παρενόχλησης στον χώρο εργασίας και της διαδικτυακής κακοποίησης, διασφαλίζοντας ότι οι γυναίκες αισθάνονται ασφαλείς και υποστηρίζονται στην επαγγελματική τους ανάπτυξη. Η ενθάρρυνση του ανοικτού διαλόγου σχετικά με θέματα φύλου και η προώθηση μιας κουλτούρας σεβασμού και ένταξης μπορεί να συμβάλει στη μείωση των περιπτώσεων σεξισμού που αποτρέπουν τις γυναίκες από την πλήρη συμμετοχή στην αγορά εργασίας.
Τα οφέλη από την επίτευξη της ισότητας των φύλων στον χώρο εργασίας είναι τεράστια, όχι μόνο για τις γυναίκες, αλλά και για τις επιχειρήσεις και την οικονομία στο σύνολό της. Ένα ποικιλόμορφο εργατικό δυναμικό φέρνει ένα ευρύ φάσμα προοπτικών, ιδεών και προσεγγίσεων επίλυσης προβλημάτων, οι οποίες μπορούν να προωθήσουν την καινοτομία και να βελτιώσουν τη λήψη αποφάσεων. Μελέτες έχουν δείξει σταθερά ότι οι εταιρείες με μεγαλύτερη ποικιλομορφία των φύλων σε ηγετικές θέσεις τείνουν να αποδίδουν καλύτερα οικονομικά, καθώς είναι σε καλύτερη θέση να κατανοήσουν και να ανταποκριθούν στις ανάγκες μιας ευρύτερης πελατειακής βάσης.
Επιπλέον, η προώθηση της ισότητας των φύλων συμβάλλει στη δημιουργία μιας πιο θετικής και χωρίς αποκλεισμούς κουλτούρας στον χώρο εργασίας, η οποία μπορεί να ενισχύσει το ηθικό και την ικανοποίηση των εργαζομένων. Όταν οι εργαζόμενοι/ες αισθάνονται ότι τους/τις εκτιμούν και τους/τις σέβονται ανεξάρτητα από το φύλο τους, είναι πιο πιθανό να είναι αφοσιωμένοι/ες και παραγωγικοί/ες, οδηγώντας σε καλύτερη συνολική απόδοση της εταιρείας.
Η ισότητα των φύλων διαδραματίζει επίσης κρίσιμο ρόλο στη γεφύρωση του μισθολογικού χάσματος μεταξύ των φύλων, διασφαλίζοντας ότι οι γυναίκες αποζημιώνονται δίκαια για την εργασία τους, γεγονός που μπορεί να συμβάλει στη μείωση της εισοδηματικής ανισότητας στην κοινωνία.
Επιπλέον, η προώθηση της ποικιλομορφίας των φύλων σε παραδοσιακά ανδροκρατούμενους τομείς όπως οι STEM (Επιστήμη, Τεχνολογία, Μηχανική και Μαθηματικά) μπορεί να συμβάλει στην αντιμετώπιση των ελλείψεων δεξιοτήτων και στην προώθηση της οικονομικής ανάπτυξης. Η ενθάρρυνση περισσότερων γυναικών να ακολουθήσουν σταδιοδρομία σε αυτούς τους τομείς μπορεί να συμβάλει στην κάλυψη του κενού ταλέντων στην Ελλάδα, διασφαλίζοντας ότι η χώρα παραμένει ανταγωνιστική σε μια παγκόσμια οικονομία που βασίζεται όλο και περισσότερο στην τεχνολογία.
Το πρόγραμμα HEYPEOPLE! είναι ένα έργο που υλοποιείται με τη συν-χρηματοδότη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, που σκοπεύει να αντιμετωπίσει τα στερεότυπα φύλου μεταξύ των νέων ατόμων, με έμφαση στις στερεότυπες αναπαραστάσεις επαγγελματικών ρόλων και ευκαιριών σταδιοδρομίας στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, επηρεάζοντας τις επιλογές σταδιοδρομίας. Πρόσθετα στοχεύει στην ευαισθητοποίηση σχετικά με τους υφιστάμενους διαδικτυακούς μηχανισμούς που ενισχύουν τα στερεότυπα φύλου σχετικά με τους επαγγελματικούς ρόλους και στην προώθηση ενός διαφορετικού τρόπου επικοινωνίας/εκπροσώπησης των ρόλων των φύλων που σχετίζονται με τις ευκαιρίες σταδιοδρομίας.
Το πρόγραμμα HEYPEOPLE! είναι ένα διακρατικό έργο με τη συμμετοχή των οργανισμών: ARETES SOCIETA COOPERATIVA (Aretés), Ιταλία, DATEY EYRICH GMBH (DATEY), Γερμανία, INSTITOUTO GIA TI DIAFORETIKOTITA KAI TIN ENSOMATOSI (D&I), Ελλάδα, BYFACILITY SL (BYFACILITY SL), Ισπανία, EU DIASPORA COUNCIL (EDC), Σουηδία, SDRUZHENIE BADESHTETO SEGA (TFN), Βουλγαρία, PROVINCIA DI MODENA (PROV.MODENA), Ιταλία.
