Σοφία, έχεις ξεκινήσει από ένα εντελώς διαφορετικό πεδίο – τις Οικονομικές Επιστήμες – και έχεις περάσει στο θέατρο και την καλλιτεχνική δημιουργία. Πώς γεννήθηκε αυτή η μεταστροφή; Τι ήταν το πρώτο “κάλεσμα”;
Από μικρή αγαπούσα το θέατρο. Έμαθα να το αγαπώ από τον πατέρα μου, που ήταν λάτρης του θεάτρου και τον ακολουθούσα σε όλες τις παραστάσεις που πήγαινε. Το πρώτο κάλεσμα ως ενήλικη ήρθε το 2017, όταν συμμετείχε σε μια ερασιτεχνική ομάδα που ανέβασε «Τα μάγια της πεταλούδας» του Λόρκα. Από εκεί και πέρα δεν υπήρχε επιστροφή.
Πώς βιώνεις τη συνύπαρξη του “ορθολογικού” κόσμου της οικονομίας με τον “άναρχο” και ευαίσθητο κόσμο της σκηνής; Συναντιούνται κάπου αυτοί οι δύο κόσμοι;
Μπορεί να φαίνονται δύο τελείως διαφορετικοί κόσμοι, όμως για μένα το ζητούμενο είναι πάντα η ισορροπία. Η ζωή, άλλωστε, χτίζεται από τον συγκερασμό αντιθέτων. Το θέατρο καλύπτει μια εσωτερική ανάγκη μου και μια έφεση που είχα από παιδί. Μέσα από τα εργαστήρια που παρακολούθησα στο VAULT και στο «Εν Αθήναις» με τον Δημήτρη Καρατζιά, καθώς και με τις σπουδές μου στο Τμήμα Θεατρικών Σπουδών του ΕΚΠΑ, βρήκα το πεδίο για να εκφραστώ καλλιτεχνικά.
Η παράσταση «ΕΝΟΧΕΣ» βασίζεται σε δύο μονολόγους. Ποια ήταν η σκηνοθετική πρόκληση στο να ενοποιηθούν αισθητικά και αφηγηματικά δύο παράλληλες φωνές;
Οι δύο μονόλογοι είναι δομημένοι έτσι ώστε ο κάθε χαρακτήρας να ξεδιπλώνει σταδιακά κομμάτια από τον εαυτό του. Έτσι ο θεατής γνωρίζει σε βάθος αυτές τις γυναίκες, τα βιώματά τους και το πώς αυτά διαμόρφωσαν τον χαρακτήρα τους. Η πρόκληση ήταν να διατηρηθεί η αυτονομία της κάθε φωνής, αλλά και να υπάρξει μια κοινή γλώσσα στη σκηνή.
Σκηνοθέτησες από κοινού με την Ελένη Μαζνώκη. Πώς ήταν η συνεργασία σας;
Η γνωριμία μου με την Ελένη στα εργαστήρια του Δημήτρη Καρατζιά υπήρξε καθοριστική. Μπορώ να πω ότι ήταν σημάδι από τη μοίρα. Η Ελένη ήταν ήδη τότε φοιτήτρια Θεατρικών Σπουδών και με παρακίνησε να δώσω και εγώ κατατακτήριες. Από τότε η συνεργασία μας είναι άψογη, με αγάπη και σύμπνοια. Στην παράσταση «ΕΝΟΧΕΣ» βρήκαμε κοινούς κώδικες και συντονιστήκαμε σχεδόν σε όλα. Μεγάλο ρόλο έπαιξαν και οι ηθοποιοί μας, η Ελευθερία Φιντίκη και η Βασιλική Νικολοπούλου, που με τις αισθαντικές τους ερμηνείες μάς οδήγησαν σκηνοθετικά.
Πέρα από τη σκηνοθεσία, συμμετείχες και στη σκηνογραφική και εικαστική επιμέλεια. Τι ήθελες να επικοινωνήσεις μέσω του χώρου;
Με αφαιρετικότητα θελήσαμε να δείξουμε στη σκηνή τον τρόπο ζωής των δύο ηρωίδων. Χωρίς φλυαρία αντικειμένων, δώσαμε έμφαση στη λιτότητα και στη σιωπή. Έτσι αποτυπώνονται καλύτερα η καθημερινότητα, ο τρόπος διαβίωσης και τελικά ο τρόπος με τον οποίο οι ίδιες θα συνεχίσουν μετά από όσα βίωσαν.
Το έργο αγγίζει δύσκολες θεματικές: το τραύμα του πολέμου, την ενοχή, τη μνήμη. Πώς προσέγγισες αυτά τα θέματα χωρίς να «εκβιάσεις» το συναίσθημα;
Ο πόλεμος είναι από μόνος του σκληρός και δεν χρειάζεται υπερβολές για να φανεί. Καταστρέφει ανθρώπους, έθνη, ψυχές, αφήνει τραύματα που διαρκούν. Το ίδιο το κείμενο είναι τόσο δυνατό και ευαίσθητο που δεν χρειάζεται «εκβιασμό» από την πλευρά της σκηνοθεσίας ή της ερμηνείας.
Πώς δούλευες με τις ηθοποιούς για να ισορροπήσουν ανάμεσα στη σκληρότητα του λόγου και την εσωτερικότητα του βιώματος;
Τις άφησα να ακούσουν τον εαυτό τους και να βρουν μόνες τους τον δρόμο προς τους χαρακτήρες. Σιγά-σιγά έγιναν η Ρουθ και η Μάρθα. Μέσα από τον λόγο τους αναδύονται τα τραύματα που προσπαθούν να κρύψουν, αλλά έρχονται κάθε φορά στην επιφάνεια.
Τι σε συγκίνησε περισσότερο προσωπικά σε αυτό το έργο;
Η διαχρονικότητά του. Παρότι βασίζεται σε γεγονότα του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, μιλά για την ανθρώπινη φύση σε κάθε εποχή. Η Ρουθ με συγκίνησε για τον τρόπο που πάγωσε τα συναισθήματά της για να αντέξει, ενώ η Μάρθα, παρόλη τη σκληρότητά της, δείχνει πώς η αγραμματοσύνη και η προπαγάνδα μπορούν να καθορίσουν έναν άνθρωπο.
Ποιο θεωρείς ότι είναι το πιο κρίσιμο μήνυμα που θέλει να περάσει η παράσταση στον σημερινό θεατή;
Ότι στον πόλεμο δεν υπάρχουν νικητές. Μόνο τραύματα και πληγές. Τα κατάλοιπά του χαράζουν ζωές, είτε βρίσκεσαι στη μία πλευρά της ιστορίας είτε στην άλλη.
Τι σε κρατάει ενεργή και δημιουργική στο θέατρο; Ποιο είναι το επόμενο καλλιτεχνικό σου βήμα;
Νιώθω ότι το θέατρο είναι η ζωή μου πια. Οι σπουδές, οι πρόβες, οι παραστάσεις, η μελέτη, όλα αυτά δεν με κουράζουν – με τρέφουν. Τώρα έχουν προτεραιότητα οι «ΕΝΟΧΕΣ». Ελπίζω να συνεχίσουν για πολύ καιρό. Το επόμενο βήμα μου θα έχει σίγουρα σχέση με το θέατρο, δεν μπορώ να το φανταστώ αλλιώς.
