Now on air
Street Radio Ο δρόμος σου είναι εδώ
Γράφει η Ελευθερία Καμπούρογλου
Ένας παγκοσμίου φήμης πίνακας ζωγραφικής, θα γίνει η αφορμή για μια νέα αρχή για τη Λουίζα μια 18χρονη, επίδοξη ζωγράφο, με μια δύσκολη και συγκινητική παιδική και εφηβική πορεία ως εκείνη τη στιγμή. Είναι εκείνη που θα «αφουγκραστεί» την ιστορία πίσω από τον πίνακα και θα ακολουθήσει πιστά τον αντίστροφοo δρόμο από το παρόν στην δημιουργία του, 25 χρόνια πριν.
Στο προσκήνιο της γραφής του συγγραφέα βρίσκεται η δύναμη της εφηβικής φιλίας. Στο μικροσκόπιο μπαίνουν οι δυσκολίες και οι πληγωμένες ψυχές, εκείνοι οι έφηβοι στους οποίους δεν τους χαρίστηκαν τα αυτονόητα, εκείνων των οποίων η παιδική ηλικία δεν στέφθηκε με ανεμελιά και ασφάλεια. Μέσα από την εφηβική παρέα, τα αστεία που μοιράζονται, τα μυστικά και τις μικρές τους επαναστάσεις, αυτές οι χαμένες ψυχές, βρίσκουν τον λόγο να ονειρεύονται και να αγαπούν. Γύρω τους, μέσα τους, στο «για πάντα τους», η τέχνη μέσα από έναν πίνακα ζωγραφικής που θα τους ενώσει στην αιωνιότητα.
Ο Backman γοητεύεται από τις δύσκολες ιστορίες των ανθρώπων και θέλει να πιστεύει ότι μπορεί να έχουν αίσιο τέλος. Ο ρυθμός του είναι καταιγιστικός: θα ήθελες, αν ήταν δυνατόν, να διαβάσεις και τις 540 σελίδες μονομιάς. Ετεροδιηγητικός, με ντοκιμαντερίστικη οπτική, ανοίγει συχνά ρητορικό διάλογο με τον αναγνώστη και έτσι σε βάζει μέσα στην πλοκή: να ακολουθείς την Λουίζα στην επόμενη περιπέτεια, να βλέπεις τις «κατσαρίδες» της να ζωντανεύουν από το χαρτί και να χαϊδεύεις μαζί της τον παγκοσμίου φήμης πίνακα ζωγραφικής. Είναι δεξιοτέχνης στην προοικονομία, αλλά πρέπει να γνωρίζεις πώς να διαβάζεις την προσήμανση του Backman : αν σε προδιαθέτει για αίσιο ή τραγικό τέλος. Και εκεί που πιστεύεις ότι έχεις πιάσει το νόημα, σε έχει προϊδεάσει για το επόμενο στάδιο και περιμένεις στωικά, εκεί ακριβώς κάνει στροφή 360 μοιρών και σε φέρνει αντιμέτωπο με την δύναμη της γραφής του.
Οι έφηβοι για τον συγγραφέα, είναι το καλύτερο είδος ανθρώπων και έχει πολλούς λόγους για να το λέει αυτό. «Γιατί όταν είσαι ενήλικας έχεις ξεχάσει πώς ακούγεται μια καρδιά που βροντοχτυπά και γιατί κάθε έφηβος γνωρίζει ότι το πιο επικίνδυνο μέρος βρίσκεται μέσα μας.» Ο Τέντ, ο Κιμ, η Άλι, ο Γιόαρ και η Λουίζα είναι οι πρωταγωνιστές του, έφηβοι όλοι, διαφορετικοί μεταξύ τους, μα τόσο πειστικοί ο καθένας στον ρόλο του, που σε κάνουν αναπόφευκτα να ταυτιστείς με έναν από όλους, όπως ήσουν κι εσύ όταν ήσουν δεκατεσσάρων χρονών. Ποιος ήσουν; Ο ασυμβίβαστος; Ο ντροπαλός; Ο περιπετειώδης; Ή η καλλιτεχνική ψυχή; Κι αν δεν είσαι δεκατεσσάρων, σε βάζει σε ένα ταξίδι επιστροφής στον χρόνο, να νιώσεις πώς είναι να αγαπάς κάποιους τόσο πολύ, πώς είναι να θες και να μοιράζεσαι τον χρόνο σου αποκλειστικά μαζί τους, πώς είναι να είσαι έφηβος και να μπορείς να ονειρεύεσαι, να κάνεις πλάκες, να γελάς και ταυτόχρονα βαθιά μέσα σου να πονάς, να συναισθάνεσαι με ένταση ότι συμβαίνει και να προσπαθείς, όσο μικρός κι αν είσαι, να βρεις διέξοδο. Κι όλα αυτά ο Backman στα δίνει απλόχερα με γενναίες δόσεις χιούμορ και μπόλικη φαντασία που τον χαρακτηρίζει.
Από το βιβλίο του «Η γιαγιά μου σας χαιρετά και σας ζητάει συγγνώμη», ως το «Η Μπριτ – Μαρί ήταν εδώ» και το «Άνθρωποι με άγχος», ο συγγραφέας διαπραγματεύεται έννοιες όπως η μοναξιά, η εγκατάλειψη, ο θάνατος, δίνοντας τους απρόβλεπτες και αισιόδοξες προοπτικές και τροφή για φιλοσοφικές προεκτάσεις. Στους ήρωες του βρίσκει καταφύγιο, σε χαμένες επιστολές, σε έναν σύντροφο εξ ουρανού ή όπως σε αυτή την περίπτωση, στην τέχνη. Την τέχνη που είναι ενσυναίσθηση, που έχει τη δύναμη να γιατρεύει πληγές, που κρατάει μέσα της τη μεγαλουργία της έκφρασης και έχει την παντοδυναμία να ανήκει σε όλους.
Ο Fredrik Backman είναι και με τη βούλα ευπώλητος συγγραφέας των New York Times, αρθρογραφεί επιτυχώς και είναι ενεργός blogger. Στην σελίδα του στο Facebook απαριθμεί 66.000 ακολούθους και τα βιβλία του έχουν εκδοθεί σε περισσότερες από 40 χώρες. Ανήκει σε εκείνο το είδος συγγραφέα που η φαντασία του οργιάζει και μπορεί να σε συμπαρασύρει σε εκπληκτικές περιπέτειες που δεν χωρά ο νους σου. Το συγκεκριμένο βιβλίο είναι no age: ενδείκνυται για έφηβο μέχρι όποια ηλικία κι αν προσθέσεις. Ο καθένας θα το διαβάσει για τους δικούς του λόγους – και σίγουρα θα βρει μέσα στις σελίδες του ανταπόκριση.
Fredrik Backman
«Οι φίλοι μου»
Μετάφραση: Λητώ Ανδρέου
Εκδόσεις Ψυχογιός
ISBN 978-618-01-6187-8
Now on air