Πάντα σκέφτομαι αυτούς τους μυστικούς φίλους που συναντάς στα ενορχηστρωμένα βράδια του καλοκαιριού. Εκείνους που δεν έχεις ξαναδεί, αλλά χορεύεις δίπλα τους λες και γνωρίζεστε χρόνια. Κάπως έτσι ήταν το κοινό χτες βράδυ— μια φυλή προσωρινών συνταξιδιωτών, ενωμένη κάτω απ’ τη σκόνη του groove και τη βαθιά, σκοτεινή φωνή του Fantastic Negrito.
Ήταν μια βραδιά που μύριζε γιασεμί, ιδρώτα και blues. Ο Fantastic Negrito – ή αλλιώς Xavier Amin Dphrepaulezz – ανέβηκε στη σκηνή του υπαίθριου θεάτρου της Δόρας Στράτου σαν να κατέβαινε από κάποιον πνευματικό ουρανό του Oakland. Με ένα φτερό στο καπέλο και μια σπίθα στο βλέμμα, έδεσε το funk με το gospel, το blues με τη μαύρη αμερικανική ιστορία, τη σύγχρονη αστική αγωνία με την αρχέγονη ανάγκη για ελευθερία.
Αυτή δεν ήταν η πρώτη του φορά στην Ελλάδα. Κάθε φορά που επιστρέφει, μοιάζει σαν να αφήνει και κάτι πιο βαθύ στο χώμα μας — ή σαν να παίρνει λίγη σκόνη από τα μάρμαρά μας και να τη ρίχνει πίσω στους στίχους του. Πέρσι στη Θεσσαλονίκη, πρόπερσι στην Τεχνόπολη, τώρα κάτω από τον Ιερό Βράχο. Οι συναυλίες του είναι εμπειρίες σχεδόν τελετουργικές, μια funky λειτουργία για ταλαιπωρημένες ψυχές.
Από την αρχή, με το “Plastic Hamburgers”, έβαλε φωτιά στο κοινό. Η μπάντα, δεμένη σαν οικογένεια που μεγάλωσε μαζί στις ίδιες αυλές, στήριζε την κάθε του κίνηση — από τις εκρήξεις ρυθμού μέχρι τις ποιητικές του εξάρσεις. Το “In the Pines”, βαθιά λυρικό και σπαρακτικό, έγινε θρήνος και ερωτικό νανούρισμα ταυτόχρονα. Το κοινό δεν χειροκροτούσε απλώς· συμμετείχε. Φώναζε, χόρευε, άκουγε προσεκτικά — μια ιερή σιωπή όταν έπρεπε, και μια εκστατική παραφορά όταν το groove χτυπούσε κόκκινο.
Η πορεία του Negrito είναι ακριβώς όπως ο ήχος του: σπασμένη, σπειροειδής, αναγεννησιακή. Από την αποτυχημένη απόπειρα στα ‘90s, το αυτοκινητιστικό που παραλίγο να τον σκοτώσει, μέχρι την επανεφεύρεση του εαυτού του μέσω του Tiny Desk Contest του NPR το 2015 — ο άνθρωπος δεν είναι απλώς μουσικός. Είναι επιβίωση με ρυθμό. Είναι μαύρο φως.
Τον έχουν συγκρίνει με τον Prince, τον Curtis Mayfield, τον Howlin’ Wolf. Αλλά ο Fantastic Negrito είναι κάτι πιο σύγχρονο, πιο χαοτικό, πιο φλεγόμενο. Είναι ο ήχος του αύριο που θυμάται το χτες. Είναι αυτός που θα σου πει «love is the only thing that matters», και μετά θα το βροντοφωνάξει με κιθάρες, φυσαρμόνικες, τύμπανα και σπασμένες ψυχές.
Η Αθήνα του έδωσε χώρο, και εκείνος το σεβάστηκε. Έπαιξε με πάθος, έβγαλε λόγο σαν κήρυκας ψυχής, και μας κάλεσε όλους να μην “παραιτηθούμε από το φως”. Ήταν funky, ήταν ειλικρινές, ήταν έρωτας με όλα τα ρεύματα της ψυχής.
΄Ένας σύγχρονος προφήτης με φωνή από μέλι και κάρβουνο. Και εμείς, για μια βραδιά, καθίσαμε στα πόδια του σαν μαθητές μπροστά στη φωτιά.
Κι όταν έσβησαν τα φώτα, υποκλίθηκε, σαν ιερέας που τελείωσε τη λειτουργία του, κανείς δεν σηκώθηκε αμέσως. Μείναμε ακίνητοι, σαν να προσπαθούσαμε να κρατήσουμε κάτι απ’ τον ήχο στον αέρα, κάτι απ’ τη στιγμή. Κοιταχτήκαμε με αγνώστους — εκείνους τους μυστικούς φίλους των καλοκαιρινών συναυλιών — και χωρίς λόγια, ξέραμε: κάτι αληθινό είχε συμβεί εδώ απόψε.
Ο Fantastic Negrito δεν ήρθε απλώς για να τραγουδήσει. Ήρθε για να μιλήσει για την ψυχή, το σκοτάδι, την πίστη, το φως. Με τον ήχο του — που μυρίζει δρόμο, εκκλησία, επανάσταση και έρωτα — μας θύμισε πως η μουσική είναι μια πράξη αντίστασης και ίασης ταυτόχρονα.
«Don’t give up on love. Don’t give up on the light.»
Ίσως τελικά αυτό να είναι το μόνο που πρέπει να θυμόμαστε, όταν όλα γύρω φαίνονται θολά.
Μέχρι την επόμενη φορά, Negrito.