Τα προταθέντα μέτρα, τα οποία απέσπασαν πλειοψηφία 431 ευρωβουλευτών υπέρ έναντι 145 κατά και 76 αποχών, αποσκοπούν στην τόνωση της μετάβασης του τομέα της αυτοκινητοβιομηχανίας σε μια κυκλική οικονομία. Αυτό θα επιτευχθεί μέσω της μείωσης των περιβαλλοντικών επιπτώσεων που συνδέονται με την παραγωγή και την επεξεργασία των οχημάτων στο τέλος του κύκλου ζωής τους, καθώς και με την ενίσχυση της βιωσιμότητας της βιομηχανίας ανακύκλωσης αυτοκινήτων στην Ευρώπη. Ειδικοί κανόνες θα ισχύουν για όλα τα οχήματα εκτός από τα οχήματα ειδικής χρήσης, όσα σχεδιάζονται και κατασκευάζονται για χρήση από τις ένοπλες δυνάμεις, την πολιτική άμυνα, τις πυροσβεστικές υπηρεσίες και τις ιατρικές υπηρεσίες έκτακτης ανάγκης, καθώς και τα οχήματα ιστορικού και ειδικού πολιτιστικού ενδιαφέροντος.
Βελτιωμένος σχεδιασμός οχημάτων και χρήση ανακυκλωμένων υλικών
Τα νέα οχήματα θα πρέπει να σχεδιάζονται κατά τρόπο ώστε να είναι δυνατή η εύκολη αφαίρεση όσο το δυνατόν περισσότερων εξαρτημάτων και κατασκευαστικών στοιχείων από εγκεκριμένες εγκαταστάσεις επεξεργασίας, με σκοπό την αντικατάσταση, την επαναχρησιμοποίηση, την ανακύκλωση, την ανακατασκευή ή την ανακαίνισή τους, όπου αυτό είναι τεχνικά εφικτό.
Οι ευρωβουλευτές επιθυμούν, εντός έξι ετών από την έναρξη ισχύος των κανόνων, το πλαστικό που χρησιμοποιείται σε κάθε νέο τύπο οχήματος να περιέχει τουλάχιστον το 20% ανακυκλωμένου υλικού. Θέλουν επίσης οι κατασκευαστές να επιτύχουν τον στόχο του 25% τουλάχιστον εντός 10 ετών, εάν διατίθεται αρκετό ανακυκλωμένο πλαστικό σε φυσιολογικές τιμές. Ζητούν επίσης από την Επιτροπή να θεσπίσει στόχους για τον ανακυκλωμένο χάλυβα και το αλουμίνιο και τα κράματά τους, μετά από σχετική μελέτη.
Αυστηρότεροι κανόνες για τη διαχείριση του τέλους του κύκλου ζωής και την εξαγωγή μεταχειρισμένων οχημάτων
Τρία έτη μετά την έναρξη ισχύος των νέων κανόνων, στους κατασκευαστές θα επιβληθεί η λεγόμενη διευρυμένη ευθύνη παραγωγού, δηλαδή θα πρέπει να καλύπτουν το κόστος συλλογής και επεξεργασίας των οχημάτων που έχουν φτάσει στο στάδιο του τέλους του κύκλου ζωής τους. Οι ευρωβουλευτές επιθυμούν καλύτερη διάκριση μεταξύ μεταχειρισμένων οχημάτων και οχημάτων στο τέλος του κύκλου ζωής τους, με απαγόρευση εξαγωγής για όσα θεωρούνται ανήκουν στη δεύτερη κατηγορία.
Δηλώσεις
Οι συνεισηγητές Jens Gieseke (ΕΛΚ, Γερμανία) της Επιτροπής Περιβάλλοντος και Paulius Saudargas (ΕΛΚ, Λιθουανία) της Επιτροπής Εσωτερικής Αγοράς δήλωσαν: «Το Κοινοβούλιο στηρίζει την κυκλική οικονομία στον τομέα της αυτοκινητοβιομηχανίας. Προωθούμε την ασφάλεια των πόρων, προστατεύουμε το περιβάλλον και διασφαλίζουμε τη βιωσιμότητα. Για να αποφευχθεί η υπερβολική επιβάρυνση του κλάδου, εξασφαλίσαμε ρεαλιστικούς στόχους και εξασφαλίσαμε λιγότερη γραφειοκρατία και θεμιτό ανταγωνισμό.»
Επόμενα βήματα
Δεδομένου ότι το Συμβούλιο ενέκρινε ήδη τη θέση του μέσα στο καλοκαίρι, οι διοργανικές διαπραγματεύσεις αναμένεται να ξεκινήσουν χωρίς καθυστέρηση.
Σχετικές πληροφορίες
Στις 13 Ιουλίου 2023, η Επιτροπή πρότεινε νέο κανονισμό σχετικά με τις απαιτήσεις κυκλικότητας για τον σχεδιασμό των οχημάτων και τη βελτιωμένη διαχείριση των οχημάτων στο τέλος του κύκλου ζωής τους, σύμφωνα με τους στόχους της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας και του σχεδίου δράσης για την κυκλική οικονομία.
Το 2023 κατασκευάστηκαν στην ΕΕ 14,8 εκατομμύρια μηχανοκίνητα οχήματα, ενώ ταξινομήθηκαν 12,4 εκατομμύρια. 285,6 εκατομμύρια οχήματα κυκλοφορούν στους δρόμους της ΕΕ και κάθε χρόνο περίπου 6,5 εκατομμύρια φτάνουν στο τέλος της ζωής τους.
